Sètan Nandhâng

freepik

Oleh: Fendi Febri Purnama*

Ring-jhâringen rassana bâs-abâsân, sèyang rèya hawana cè’ panassa bânnè sowap polè tapè rassana nappor ka kolè’. Rofi ya’-kaliya’an romasana hawana ta’ paḍâ bi’ ghellâ’, jhâ’ ghellâ’ cellep bâkto abâ’na ghi’ bhuru tèḍung, satèya ma’ masè laèn santa’ hawana, kabârâ’ katèmor sè mèrèng ḍi-buḍina ta’ naghen polè ghâgghâr jhâghâ ta’ nerrossaghi tèḍungnga polana cè’ panassa ḍâlem pangkèngnga. Aghâghâp HPna aghucek matana ghâllu tako’ mè’ bâḍâ karèna bilâ’na toḍus sè kalowara pasanan. “Attho la pokol satengnga sabellâs mangkana hawana panas!” ca’na Rofi nyongngo’ ejjhâm è HPna. Iyyâ ma’ta’ matekka sè tèḍung jhâ’ pokol tello’ para’ sobbu bhuru molè ḍâri bengkona Haikal sè amaèn game online, ta’ arasana kèya la kala’na kana’ satèya, polè wifi è bèngkona èpatè’è polana la ta’ kellar majâr bulânanna, iyyâ pas ngampong bhân malem ka Haikal.

“Fi...Fi..mara jhâghâ Fi” bâḍâ lok-cellokan Rofi è aḍâ’na labângnga. Bhâddhinna Haikal sè lok-cellokan, labângnga jhât biyasa èkancèng polana pèra’ Rofi mon sèyang mara rèya è bengkona bapa’ bi’ èbo’na paḍâ alako.

Rofi sè ngèḍing kasa’na Haikal lok-cellokan pas jhâghâ ka ampèrra mokka’ labângnga. Obu’na ghi’ bi-jârâmbi mowana laju sara jhâ’ ghi’ ta’ araop lâkkanan. “Apa Kal?” ca’na Rofi. Jhâ’ la abân Rofi ghi’ ta’ jhâghâ iyâ pantes mon Haikal ajhâghâ’âna, polè biyasana pokol-pokol satèya arèya biyasana sakanca’an akompol è bengkona Haikal polè polana è ḍissa’ è tèrassa angènna ngalesser sabâb èpèngghir lorong kènè’ bengkona.

“Mara èyantos na’-kana’ rowa!” ca’na Haikal. Gu’-onggu’ân sè Rofi ta’ nyaot pa-apa rèng-tasalèrèng lèp-elleppan nojjhu ka jeḍḍengnga sajjhâna araopa. Haikal sè tos-antosan ra-kèra sapolo mennètân Rofi ghi’ ta’ kalowar pas atanya “Fi...bâ’na ngano apa jhâ’ manḍi ra pa korang abân ghi’! jhâ’ engko’ ta’ manḍi kèya rèya!”. Ongghunna jhebbhâ jhâ’ pokol satengnga sabellâs èkoca’ korang sèyang Haikal rèya. “Iyyâ antos engko’ akopaḍâng ghi’ân ...hè...hè...” saotta Rofi. Pek-kèpekkan Haikal mangkana abit ma’bâḍâ araop tagher sapolo mennètan araop susu pola marèna acarèngkè’!.

Akompol  na’-kana’ è bengkona Haikal, polana jhât bâḍâ wifina èkatong-ontong tagher Sobbu. Polè embana Haikal mon ta’ akompol na’-kana’ pas èkonè’è tong-sèttong ka bengkona nyoro marengngè kompoyya Haikal. Ma’ ta’ entara ka Haikal jhâ’ mon ta’ èsaodhi embana sè ngonè’è pas rak-orakan pas aḍhâkḍhâk ghâgghâr kalowar sè ngètek ḍâlem bengko.

Sè akompol bâkto jârèya amaèn bân nèngghu TikTok mara orèng ghilâ paḍâ aghellâ’ ngalakkak kadhibi’ân rammè tapè seppè jhâ’ èmo’ bi’-dhibi’ mandheng HPna, nèngghu sè yul-giyulân ca’na.

 “Ya’ mara ya’ mara huyyyy mennang engko’!!!” ca’na Haikal. Sè Rofi ca’-ngoca’ satengnga apèsowan polana kala maènna ka labânna sè bâḍâ è jhauna ta’ tao èḍimma kèng masè ngangghuy bhâsa Madhurâ kèya mè’ rèng ma’-semma’ kèya pola. Bit-abit sakanca’an rèya paḍâ ghântèng nga’-lènga’an ngombâr masè ella bhusenna. Pas sèttong mokka’ caca “Mara mat amaèna ebbal!”, sè sèttongnga nyaot “pya arapa bhusen la?!!”, nyaot polè sè dhulluwân ghellâ’ “iyâ mat ayo’ pènḍhâ kalowar pello rèya!.

Haikal, Rofi bi’ ca-kancana ambu sè alecca’ Hpna, pas nojjhu ka pakarangan legghâ teppa’ è pèngghirrâ bhilughân è ḍâjâna Rofi. Rofi nyarè ebbal è bengkona, san ella ètemmo pas entar ka ca-kancana sè ella akompol è ḍissa’. “Mara! Mara! Hompimpa lun!”. Kateppa’an Haikal bi’ Rofi maso’ ka eggrup sè bhidhâ so-mosowan. Ella mon èngerrâ sowarana bi’ rak-orakanna na’-kana’ sakanca’an jârèya èbâkto amaèn ebbal jârèya paḍâna orèng karagghingan tagher, apapolè pas bâḍâ sè mamaso’ ka gawang ella tambâ kajâ sè rak-orakan. Jân abit jân sèyang tantona panassa jân nappor  apapolè è kennengngan tèghâr bi’ ngarbung è buḍina Rofi jârèya Ḍâri panassa tagher è jhâuna masè bâḍâ aèng sè yur-gâliyuran mon èyabâs toro’na taḍâ’ aèng.

Satèya kaḍhâpa’an arè Jum’at, na’-kana’ ta’ tengngen jhâ’ satèya Jum’at tantona wâjib kangghuy rèng lakè’ èntar ka Jum’atan. Sè amaèn ebbâl la bisa èkoca’ tobuk, ta’ èghârâssa marèna mo-temmo la amonyè lèspèkerra masjid Qurrâ’ la tèbhâna, tapè nyamana na’-kana’ pèkkèrra ghi’ ta’ ghenna’ tekka’ la semmona lok-cellokan mesjid nyopprè jama’ah lekkas ḍâteng tapè na’-kana’ otabâ kancana Rofi bi’ Haikal pas sè kaḍuwâ sakalè ta’ ngèdhebbhi monyèna Qurro’ rowa pagghun bhâi sè amaèn ebbal rak-orakan ta’ karowan. Èmbana Haikal Ma’ Dada sè ngèḍing na’-kana’ rak-orakan ḍâri bengkona lajhu nyandher, sambi aèra’ “Hey..Hey...Kal ambu ambu mara wa è mesjid la amonyè!”, kèng ta’ èyeddhebbhi bi’ na’-kana’. Ma’ Dada ta’ latèn pas nyandher ka seddhi’na sè amaèn ebbal “Mara kana’ ambu satèya para’ Jum’atan uwwa’ Qurro’ la amonyè bâḍâ sètan nandhâng uwwa’ tèngghu è lorong yur-gâliyurân arowa sètan la nandhâng!”.”Mara ambu sè ka masjidhâ para’ adzâna la!”.

Tapè pagghun bhâi na’-kana’ ta’ ngèḍingngaghi. La-mala nyè-ngènyè “Bya kemma ra Ba jhâ’ bâḍâ sètan nandhâng ma’ nemmo bhâi mon rèng towa pos-ngaposana rèya!. Ma’ Dada la ta’ bisa acaca polè pèra’ bisana pek-kèpekkan sambi adhârungngong toro’ jhâlân sè aropa longlongan jhâlân ka bengkona.

Polana la ngellak paḍâ. Sakanca’an lajhu mellèya ès è bârungnga Lè’ Nana è bârâ’ânna pèngghirrâ sabâ. Sè nyerghu’ èssa ngajhâruḍhut ḍâri pelka’na ḍâpa’ taḍâ’ mara palastèkka bhucor. Marè taḍâ’ èssa pas apak-rampak sakanca’an abâli ka bengkona Haikal lèbât lorong bârâ’. Na-kana’ rèya ta’ lajhu abâli ka bengkona marèna, ghi’ ambu è tèrassa Haikal, tambâ tang-ghentangan arassaè ngalesserra angèn. “Bhu kobessa tengnga rassana” ca’na Rofi. Nyalko’ sèttong “mara èh masè para’ adzâna rowa!”. “Aḍḍo ghi’ abit sè adzâna ghi’ ta’ Moalèk rèya!” ca’na Haikal èsaodhi ghellâ’na ca-kancana sè laèn terros bân terros aghâjâ’ ta’ karowan sakanca’an.

Kaso ghâllu ta’ èghârâssa sakanca’an bit-abit lajhu taliyer, “Allahu Akbar Allahu Akbar!” abheḍḍhâl kabbhi sè sakanca’an ngèḍing kasa’na adzân, alonca’ taḍâ’ pamitta sè sakanca’an prang-takapprang ḍing-tabhârinḍing sè buru molèya ka bengkona tako’ ta’ kacapo’ ka Jum’atanna, ta’ èghârâssa sakanca’an rèya tagher sanḍâlla taporop bi’ kancana ta’ ghârâssa salèbâ’ân sanḍalla, pas kaḍhâpa’an sanḍâlla celleng kabbhi bârnana.

Ḍâpa’ ka bengkona bâng-sèbâng tantona pas èsoghu ghighirrâ rèng seppona bâng-sèbâng, sè Haikal samolèna kancana kabbhi èghighiri bi’ Ma’ Dada, sè Rofi èghigiri bapa’na sè bhuru laot alako bâto. Èghighiri polana ngènthèngngaghi sè èntara ka Jum’atan apapolè arèya la adzan kejjhâ’âgghi’ tantona Khatib akhotbâ sajân mèlo kolè’na tellor ca’na.

Marèna manḍi bi’ amènnya’-mènnya’ ghântheng abâsânna paḍâ nyaroju’i akompola è bengkona Rofi ajhâlâna abhâreng polana sè palèng semma’ ka masjid bengkona Rofi. Ḍing-nginḍing paḍâ sè ajhâlân, ontongnga imamma bhuru nganthang takbir, sakèng sè sakanca’an abhâjâng è ḍhog-onḍhâgghâ masjid polana la sella’ shaffa ta’ kabuwâ’ḍâri rammèna jama’ana.

Satoronna ḍâri masjid apak-rampak molè ghi’ ta’ èghârâssa jhâ’ sanḍalla taporop, bhuru è bengkona Rofi sè sakanca’an saḍar jhâ’ sanḍalla taporop. Rofi sè ḍâ’-aḍâ’ saḍar jhâ’ sanḍalla taporop, “Be mangkana ma’ tangtèng rassana ghellâ’ ajhâlân bâḍâ tèpès bâḍâ tebbel bhâddhina salèbâ’ân ha..ha..ha...”. Sè laèn pas ngabâs ka sanḍâlla kèya aghellâ’ân kabbhi sampè’ ngalakkak polana bhuru èghârâssa.

Rofi, Haikal sakancaan pas mèkkèr bhâddhinna bhenḍer jhâ’ Jum’at apapolè para’ bâjâna Jum’at sètan nandhâng, nandhâng ngeppayè ma’ katonḍu ngoghungè rèng-orèng lakè’ ma’ ènthèng “Ghi’ abit pamarè lun lalakonna mon tèḍunga tèḍung lun nang-tennang!” ca’na sètan èseddhi’na kopèngnga rèng lakè’, ma’ lè ta’ ka Jum’atan sajjhâna kan pas ollè dhusa polana ta’ ajhâlânè kawâjibhân abhâjâng Jum’at.

Ḍâri kadhâddhiyân jârèya, sè skanca’an nyaroju’i jhâ’ sampè’ mara rowa polè, molè sakola langsung manḍi pas akompol è Rofi areng-bhâreng sè èntara ka masjid.

 

 

*) Penggiat dan Guru Bahasa Madura