Abhâkalan Sambi Ngalèncèr

pixabay

Oleh
: Syaif Zhibond Renk Qobhien[1]
Beberapa
hari yang lalu seorang kawan seperjuangan di Literasi Sumberanyar berkunjung
kerumahku dalam rangka atellas
(Silataurrahmi). Dia bercerita cukup banyak tentang perkembangan literasi dan
sastra, mulai dari perkenalannya dengan beberapa orang sastrawan hingga
pertemuannya dengan sastrawan terkenal yang datang di acara Kayumas bersastra.
Secara
umum
aku tak begitu suka dengan sastra yang gerakannya seperti tak terlihat nyata,
kar
ena
berkutatnya di
wilayah
kata-kata. Apalagi para tukang puisi itu yang kadang berekspresi tertawa,
sedih, menangis dan semacamnya, semakin tidak jelas. Sampai hari ini aku tidak
pernah ta
hu
seperti apa nikmatnya mendengar atau membacakan puisi. Absurd.
Tapi
biarlah, satu paragraf diatas menjadi curhatan tentang deritaku yang belum bisa
menikmati enaknya mengunyah sastra. Sekarang aku akan mencoba mencorat-coret
website
takanta.id
ini dengan gaya tulisan yang juga
congocoan.
Karna sebenarnya kebiasanku menulis tidak dalam bentuk gaya yang seperti ini.
Biasanya agak sedikit serius tentang kebijakan publik, anggaran, advokasi dan
semacamnya. Kali ini aku akan mencoba menulis dengan gaya mirip para penulis
takanta.id.
Pak
Asan Kamalèngan, Tellasan pagghun ta
Abhâkalan
Abhâkalan
dalam bahasa
Indonesia
bisa diartikan sebagai
pertunangan. Secara umum abhâkalan rua
bisa èkoca’ moghel oca’ antara pihak lakè’ bhâreng pihak bini’ sè èsampayaghi
secara langsung otabe ngangghui bhentuan orèng laèn alias pangadâ’.Umummah, rèng
Situbondo èbâkto minta’a anakna orèng rua ngangghuy bhântuan orèng laèn alias pangadâ’.
Rang-rang bâdâ orèng abhâkalana, pas sè ngoca’ langsung nak-kanak lakè’na, pastè
nyoro pangadâ’ minta ka rèng tuana sè bini’. Mon ca’na adhât, biasa èsebbhut
nyabâ’ angin otabâ nyabâ’ bin sabin.Tojjhuenna, mallè pihak bini’ ta’ èmaso’è
orèng laèn. èberri’ bin sabin
mallè ta’ èarè’ orèng laèn. Kèng, mon bâdâ sè maksa maso’ padahal la èberri’
bin-sabin, bisa ètatta’ bhâreng pihak lakè’. èbekto
Nyabâ’ angin, biasana pangadâ’ dâteng ka romana pihak bini’ rua ngèbe ghule bi’
kopi, tandhâna jhâ’ bâdâ rèng lakè’ sè aniat bhâghus ngajhâghâ abangun rumah
tangga kaangghuy arassaè manis-paè’na kaodi’en è dhunnya kantos akhèrat. Mon la
ètarèma, bisa alanjut ka tahapan berikutta. Tapè, mon ètolak, ade’ la carèta
otabâ bisa ènyarèaghi sarat mallè pihak bini’ ende’ narèma pihak lake’, cara
nga’ria bâk maksa mallè èkende’i pihak bini’.Biasana minta bhântuan ka orèng pènter
alias dhukon otabâ Kyaè.
Lamun
nyabâ’ angin ghi’ ta

bisa èkoca’ kal-bhâkalan. Polana ghi’ ta
marè tahapanna.
Mon la ètarèma, biasana pangadâ’ rua la marè ècatorè bhâreng pihak keluarga lakè’
mengenai bâkto amaèna jhâjhân. Pihak bini’ pastè narèma bâkto sè ètentueghi
pihak lakè’ melalui pangadâ’ ghelle’. Jumlana orèng sè noro’a amaèn jhâjhân èsampaiyaghi
kia bi’ pihak lakè’ melalui pangadâ’. Tapè, umumma ampo ghi’ bede parsemmon. Sè
èkabele noro’a rua sakoni’, ternyata sè deteng bennya’. Atau sè deteng
ongghu-ongghu sakoni’, kèng hidangan sè èpakaluar cè’ benya’na bân sènyambut cè’
benya’na. Saèngghâ sering dhâddhi masalah. Keluarga pihak bini’ aromasa malo
polana sè èsadie’eghi sakoni’, samentara sè dâteng bânya’ atau keluarga lakè’
aromasa malo polana sènyambut cè’ bânya’na bân hidangan sè èpakaluar cè’ benya’na.
Ta’ sakoni’ orèng kal-bhâkalan dhâddhi burung polana bâdâ cator sè ta’ nyaman,
baik dâri pihak lakè’ otabâ dâri pihak bini’. Mangkana, mon abhâkalana’a nyarè
orèng sè teppa’ mallè ta’ sala jhâlen, ca’na rèng tua kona.
Abeli
polè ka tahapan berikutta, marèna pihak lakè’ amaèn jhâjhân, pihak bini’ males
amaèn jhâjhân kia. Lah, satiya ghilirenna pihak bini’ amaèn ka romana pihak lakè’
kaangghuy mabeli jhâjhân. Sènga’, jhâjhân sè èghibe ta’ ollè lebih jhube’ deri
jhâjhân sè èghibe pihak lakè’. Mon sampè’ jhube’, bisa dâddhi cator ka
man-de’emman. Orèng sa dhisa bisa ngèding dâri paddhu bere’ sampè’ paddhu tèmor.
Mon ta

kuat ka cator, bisa dhâddhi burungnga kal-bhâkalan. Bisa apèsah ongghuh mon
pihak lakè’ bân pihak bini’ seneng nab
eng cator. Biasana tatangghâna sè seneng
mèghe’ cator. Sè sakoni’ ampo èpabânyak. Sè tadâ’ ampo èpabâdâ. Poko’na mon
asan-bhisanan cè’ abitthâ, kodhu kuat ka catorra orèng sè acem-macem.Ongghuen
ya, engko’ la marè. Hmmm….

Ngoni’i Bhâkal
Mon
la marè èpènta pas marè amaèn jhâjhân, Abhâkalan ria bhuru èkoca’ r
asmi. Sè è maksod
rasmi rua benni pas ollè èkapolong tèdung, tapè ollè èghibe ngelèncèr ka
tan-tarètan. Manto lakè’ ollè ngoni’è bhâkalla ka romana sè bini’ tapè kodhu
amit ghâllu ka bapa’na sè bini’. Mon ollè, langsung gonjèng pas ghibâ ka toko
kaangghui abâlânjhâ kalambhi. Soro mèlè kalambhi sè palèng bhâghus mallè tambâ
raddhin mon èabes. Tapè sè lakè’ ghi’ ta’ ollè negghu’ sè bini’ polana ghi ta’
essah leee. Biasana sè bini’ bâk todus bâkto èpatabâri kalambhi, sandal, sello’
otabâ antèng. Biasana ngoca’,”ca
na empian pon mas”, sambi dusmatodus cè’ toro’
terro mèlia kalambhi se palèng bhâghus ben larang. Sè lakè’ ngoca’ kia dâlem atèna,”mandhârâ
tang alè’ ria ta’ mènta kalambhi sè regghâna larang, todus tia mon pas pèssè
tak cokop”. Ahèrra bilâ la padâ posang mèlè kalambhi, sè lakè’ madhudhu
cem-macemma kalambi sè regghâna sesuai bhârâng pèssè sè èkaendi’. Mon la sè
bini’ a onggu’, sè lakè’ langsung majeri ka kasirrâ. Tako’ sè bini’ aobâ pèlian
ka sè larang.
Mon
la marè emelliaghi kalambhi, kalagghuenna ajhâk pas bhâkalla ngalencèr ka
romana tan-t
arètan.
Gonjèng bhâkalla sambi nompa’ sapèda motor. Tapè jhâ’ loppa, amit ghâllu ka
mattua. Pateppa’ nyator mallè ta
è
kacaca jhubâ’. Dâri jhâuna patè’è sapèda, ton-ton sampè
dâpa’ ka tanian.
Jhâ’ sampè’ ètangalè nompa’ sapèda èadâ’na mattua, bisa dhâddhi èkoca’ ta’sopan.
Mon la dâpa’ ka romana mattua, salamani kabhi orèng sè bâdâ è romana mattuna.
Molaè dâri mattua lakè’, mattua bini’, mbah, ellèk, kaè, nyaè, majhâdi’, èpar bân
sakabbhinna orèng sèbâdâ èromana mattua. Nyator jhâ’ patè bânya
mallè ta èkoca manto carèmi. Arokok
jhâ’ bân sarombân, ngala’ rokok mon la èsoro bhâreng mattua. Mon èangka’è kopi
jhâ’ langsung ènom, dânte’ ghâllu sampè’ mattua nyoro. Ngènomma caraca jhâ’
sampè’ taserna’ mallè ta’ èkoca’ korang ajhâr. Poko
na kodhu ètangalè
sopan bi’ mattua.
Mon
la sè bini’ marè adhân-dhân, amit ka mattua sambi asalaman polè ka kabbhi orèng
sè ètangalè bâdâ è romana mattua. Ajhâk sè bini’ ajhâlen soko pa bâk jhâu deri
romana mattua. Pas mon la jhâu, soro ongghâh ka sapèda. Mangkat caraca,
senyamana bhâkal agonjèng molaè dâri mangkat sampè’ molè. Noro’ lorong
takanta tanya’aghi masalah
kodung, kakanan, fèlem bân samacemma. Kèng jhâ’ terlalu roco mallè ta
rocè. Mon parlo
aghâjek sacokoppah sèpenting padâ seneng.
Ngalèncèr bi’ Bhâkal
Palèng
senengnga bâbini’ rua èbâkto ngalèncèr bi’ bhâkal ka tarètan. Paddhâng la sè
ollèa sango dâri tan-tarètan sè èmaèni. Biasana mon amaèn ka terètan rua sè ètanya’aghi
asakola èdimma, kelas bârâmpa, mondhuk èdimma, anakna sapa, pokokna acem-macem
pertanyaan. Biasana mon amaèn ka tarètan rua èalem jhâ’ raddhin. èbelei jhâ’ sampè’ atokaran. ècarètaè bâremma orèng mon la akeluarga
rua biasana kadhâng seneng kadhâng sossah. Pokokna acem
macem carèta.
Dâri
sakèng èstona, mon amaèn ka tarètan rua taghâr èsiom èrom-rom èghâlluk tandhâ èman
ongghu tarètan ka bhâlâ sè la abhâkalan. Pèrak nangalè bhâlâ la abhâkalan.
Tandhâna sakejjhâk agghi’ bhâkal alanjut ka kabin. Du’a bhâreng pangarep
biasana èocappaghi èbâkto amain ka tarètan. Mon la èbelei bhâghus bân jhube’na
rèng a rumah tangga, nak-kanak abhâkalan biasana gu’-onggu’en, tandhâna ngèdingngaghi
apa sèèkacator tarètan. Kadhâng molaè dâteng sampè molè, ta’ nyator sakalè. Pèra’mesem,
abâto’, aghut-ghut ta’ nemmu nèng-ngennèng.
Nyaman
ongghuh rèng abhâkalan, bile la molèa biasana ènyetto’aghi pèssè. èsanguè pèssè sakadhâr sapolo èbu kadhâng
saèket èbu. Kèng sè èberrik rua biasana pèra’ sè bini’. Mon sè lalakè’ ta
èberri’.
Kadhâng sè bini’ rua mon la dâpa’ ka jhâlen mataber kaangghui mellè bensin. Tapè
ye nyamana lalakè’, todus sè narèma’a beberri’ dâri bâbini’. Malo rajâ ca’na na’-kana’
satiya mon sampè’ mellè bensin èbârri’ pèssè rèng bini’ alias gengsi.
Tarètan
sè èmaèni rua èyèpèt mulaè  dâri jhâleu’,
jhâtemor, jhâreje sampè’ jhubârâ’. Mon ghi’ bâde’e kodhu èdâtengngi. Mon ta’ èdâtengngi
bisa dhâddhi cator. Bân bâkto èpatabâri ngakan, ta’ olle nola’. Maskèna la
tabu’ kenyang, wâjib ngakan tekka’ la pèra’ saompa’an. Arua nyamana ngarehghâi
tuan roma. Tekka’ la sapolo kalè èpatabâri ngakan, sè sapolo kalè kodhu ngakan.
Jâkajâ maskè la cè’ kenyangnga. Maskè la ta’nyaman èber kodhu pagghun ngakan
mallè tuan roma sè èmaèni aromasa bhunga.
Ngalèncèr
rua lèbur ongghu mon orèng abhâkalan. Polana, bisa agonjèngan. Bisa semma
ongghu ka bhâkal.
Mon ta

kèng polana ngalencèr, ta
bisa jâ’ ma’ semma ka bhâkal. Palèng
mon amaèn ka bângkona pèra’ padâ bâs-abâsân. Ta’ bisa toju’ taghâr semma’.
Mata’ iyye ongghuh ma’ ma’-semma’, mon ètemmu mattua bisa èrasani. Bisa-bisa èpaburung
abhâkalan otabâ pas langsung nyabâ’ dhina. èpakabin polana ta
nyaman ka catorra
orèng.
Lah,
cakanca sè ghi’ ta

abhâkalan, pasèkat abhâkalan. Sè la abhâkalan abit, pasèkat akabin. Ta
nyaman èkacator
orèng. Bân polè masa’ ta’ kabhuru arassa’ana kocor anga’ sè kobessah..? []


[1] Keturunan Adi Podei/ Agung Panembahan Sapudi

Penulis


Comments

2 tanggapan untuk “Abhâkalan Sambi Ngalèncèr”

  1. Nah ini baru Simara : Situbondo rasa Madura

  2. Hahaha mantap

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *

Apacapa redaksi

Kampung Langai, Dik: Apa Kamu Gak Mau Nonton?

Alexong Cerpen Ramli Q.Z.

Cerpen: Perempuan yang Mengawini Senja

Apacapa Musik Nafisah Misgiarti Situbondo Ulas

Ghu To Ghu dan Makna Perjalanan

Apacapa Moh. Imron takanta

Kumpul Komunitas: Merdeka Belajar dan Belajar Merdeka

Indra Nasution Prosa Mini

Daya Kritis yang Hilang

Apacapa Panakajaya Hidayatullah

Masih Pentingkah Festival Kampung Langai?

Wisata Situbondo

Wisata Situbondo Lengkap

Prosa Mini Sastra Yudhianto Mazdean

Surat untuk Bapak

Bang Yof Puisi

Puisi : Cerita Terompah Tua dan Puisi Lainnya Karya Bang Yof

Apacapa Irwant

Gagal Melamar Gadis dan BPN Situbondo

Agus Hiplunudin Cerpen

Cerpen : Sepotong Kue Kekuasaan

Cerpen Fahrul Rozi

Cerpen: Nyonya Angel

M. Kholilur Rohman Resensi

Resensi: Anjing Mengeong, Kucing Menggonggong

Ardhiana Syifa Miftahul Jannah Resensi

Resensi: Rumah Tanpa Cahaya

Apacapa Moh. Imron

Ali Gardy Bertiga: Tirakat Bunyi

Muhammad Husni Puisi Tribute Sapardi

Puisi: Payung Hitam 13 Tahun

Apacapa Esai Tjahjono Widarmanto

Menghikmati Sejarah

Musyafa Asyari Resensi

Rendezvous!: Sebuah Pertemuan yang Memancarkan Keindahan

Mahadir Mohammed Puisi

Puisi: Dimensi Mimpi

Buku Thomas Utomo Ulas

Ulas Buku: Perlawanan Terhadap Eksploitasi Anak